Het geluid van de Parijse banlieue
Door Joseph Penney
De Parijse voorstad Seine-Saint-Denis, ten noorden van Parijs, is de thuisbasis van een generatie wier gezinnen vanuit voormalige Franse koloniën naar Frankrijk zijn geëmigreerd voor de wederopbouw van Frankrijk na de oorlog. Het is ook het armste district van het land.
Maar ondanks de slechte naam die de Franse banlieue heeft, wonen er wel een paar van de populairste acteurs, artiesten en muzikanten, onder wie acteur Omar Sy en komiek Jamel Debbouze, die beide gevormd zijn door hun eigen strijd tegen vastgeroeste stereotypen.
Ichon, een 25-jarige rapper heeft Kameroense ouders en groeide op in Montreuil, een wijk in Seine-Saint-Denis, wil met zijn muziek de kloof tussen de Parijzenaren uit het centrum en die in de verwaarloosde banlieue overbruggen.
"Sommige vrienden waarmee ik hier ben opgegroeid, zeiden, wanneer ik ze vertelde dat ik in Parijs was, 'Wow Parijs!', alsof dat zo bijzonder was", zegt hij. "Ze dachten dat Parijs niets voor hen zou zijn. Maar ik denk dat de keuze bij jezelf ligt."
Ichons muziek is een combinatie van rap en andere genres. Daarnaast houdt hij ook van koken, een passie die hij van zijn ouders, die een restaurant in Montreuil hebben, heeft meegekregen.
"Het leven is een videoclip. In zekere zin is alles nep. Je kiest je foto. Je kiest je leven en je kiest je videoclip," zegt Ichon.
Worms-T, wiens familie oorspronkelijk uit Algerije komt, is ook een rapper uit Seine-Saint-Denis, die bij de plaatselijke bevolking bekend staat als ‘le 9-3’, naar het nummer van het Franse departement.
Hij woont samen met zijn vrouw en zijn vader onder één dak, haalt elke dag zijn dochter van school en hij drinkt en rookt niet. De teksten van de 28-jarige zijn wel even anders: die zitten vol met verwijzingen naar een heel ander soort leven in de banlieue.
"In 9-3 vormen onze verschillende gemeenschappen één grote gemeenschap. Als iedereen gewelddadig en crimineel was en van makkelijk geld verdienen zou houden, zouden er alleen rijke mensen in 9-3 zijn. Maar die wonen aan de andere kant van de periferie", zegt hij, doelend op de snelweg rondom Parijs.
Worms-T rapt over wat hij weet en kent: de moeilijkheden die het leven in de banlieue met zich meebrengt, zijn crew La Rue La Vraie, criminaliteit en zijn weg naar de top van de rapmuziek.
In zijn zware teksten weerklinkt het dreigende beeld dat veel Fransen hebben als ze denken aan de banlieue, ook al ziet hij dit zelf als een plek waar vrienden en familie samenkomen.
"Wat de mensen willen horen over de banlieue? Ze willen horen over geweld. En zo kunnen ze het krijgen", zegt Worms-T. "Het is alsof je je hart opent, maar je hart alleen maar donker is. Wij wijzen af wat zij in onze harten hebben gestopt.”
Er wordt in Frankrijk op het moment veel gepraat over immigratie en identiteit vanwege de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Anti-immigratiepartijen krijgen in heel Europa steeds meer gehoor. Dat geldt ook voor de Franse rechts-extremistische partij Front National.
"Le 9-3": een jonge generatie artiesten met verschillende achtergronden, maar die het gevoel delen dat de banlieues worden geïsoleerd van het maatschappelijk middenveld en worden verdraaid door de media.
Designer Aisse N'Diaye laat haar Mauritaanse wortels zien door middel van haar kledinglijn Afrikanista.
Haar nieuwste collectie heet "Liberté, Egalité, Affaire de papiers", een woordspeling op het Franse nationale devies en de problemen die veel immigranten hebben om de juiste papieren te krijgen om in het land te mogen blijven. Op de T-shirts van de collectie staan namen van Afrikaanse wijken in Parijs met rode touwtjes op de schouders, die zijn gemaakt van plastic tassen.
"Afrikaanse vrouwen zijn sterk. Een vrouw die trots is op haar afkomst en die weet wat haar doel is, die kracht en onafhankelijkheid, die mag gezien worden”, zegt N'Diaye stellig.
"Ik ben Frans. Maar de Franse maatschappij ziet mij tegenwoordig niet helemaal als Française... Als er iets ergs gebeurd is het altijd de schuld van de immigranten, of de schuld van moslims."