Jérôme Sessini maakt foto's van het verwoeste straatbeeld van Syrië

Tussen de gebombardeerde gebouwen in een straat in Aleppo in Syrië lijken waslijnen te zijn gespannen. De lakens die eraan hangen, zien er misplaatst uit tussen het puin, maar dienen een cruciaal doel. "Via deze lakens kunnen mensen de straten oversteken zonder dat ze door sluipschutters worden gezien", legt conflictfotograaf en Canon Ambassador Jérôme Sessini uit. "Soms hangen er beddenlakens aan, soms gordijnen of plastic zeilen, eigenlijk alles dat kan worden gebruikt om achter te schuilen." Ze geven het geheel iets huiselijks wat vreemd aandoet in een oorlogsgebied en herinneren ons eraan hoe het leven daar eruitzag voordat het Syrische conflict uitbrak.

Het beeld, zoals zoveel beelden uit de fotoserie The Streets of Aleppo van Jérôme, vertelt een ongelooflijk verhaal over de Syrische burgeroorlog, zonder mensen te laten zien. De foto's werden gemaakt in februari 2013 en later dat jaar tentoongesteld op Visa pour l'Image, het festival voor de fotojournalistiek. Deze fotoserie lijkt in niets op hoe meestal verslag wordt gedaan van het conflict in de reguliere media. Niet de strijders, maar de straten in de stad vormen het middelpunt.

Jérôme is geen onbekende als het gaat om het vertellen van de verhalen van de straat. Deze Magnum-fotograaf brengt conflicten van over de hele wereld in beeld, van het documenteren van drugsgerelateerd geweld in Mexico tot de Euromaidan-protesten door burgers in het centrum van Kiev, Oekraïne. In dit artikel vertelt hij hoe hij bij het fotograferen van de straten van Aleppo voor een andere aanpak heeft gekozen.

Meer laten zien met minder

Jérôme kreeg het idee voor het project na zijn eerste reis naar Aleppo in 2012. "Veel mensen fotografeerden de gevechten of de ziekenhuizen. Ik wilde iets anders doen", zegt hij. "Het kan moeilijk zijn om de aandacht van het publiek vast te houden bij een conflict als dit. Dus in plaats van de gewonde strijders te laten zien, heb ik foto's gemaakt van de straten. Soms kun je meer laten zien door minder in beeld te brengen. Zo geef je kijkers de ruimte om hun eigen ideeën te vormen, hun verbeelding te gebruiken."

Deze stadsgezichten onthullen in forensisch detail informatie over de omvang van de vernietiging aan de oostkant van de stad. Door marktpleinen of winkelpuien met gesloten rolluiken te laten zien - het soort plaatsen dat je in steden over de hele wereld ziet - zetten de beelden van Jérôme kijkers aan het denken over hoe het zou zijn om de steden die ze kennen, te zien onder deze omstandigheden. "De meeste mensen wonen in steden, het is een universeel gegeven", zegt hij.

Terwijl de verbrijzelde bakstenen en beton als een soort metafoor werken voor de impact van de oorlog op de Syrische samenleving, vertellen ze ook een authentiek verhaal over de realiteit op straatniveau. "Wanneer de stad onder vuur ligt, wordt het een spookstad", zegt Jérôme. "Mensen gaan de straat niet op vanwege het gevaar van sluipschutters."

Net als bij de hangende lakens hebben de strijders materialen die ze in de gebouwen en straten hebben gevonden, een nieuw doel gegeven. Een mooi versierde spiegel met houten lijst wordt bijvoorbeeld gebruikt als 'anti-sluipspiegel'. "Het is een eenvoudige, zeer efficiënte truc die de strijders gebruiken om te zien of er een sluipschutter om de hoek van de straat staat", legt Jérôme uit.

Robuuste en toch discrete uitrusting

Werken in vijandige omgevingen vraagt veel van de apparatuur, dus het was voor Jérôme belangrijk dat hij een camera had die 'solide' was maar die ook, met het oog op het later tentoonstellen van zijn fotoserie, de kleuren met de grootste precisie kon weergeven. "De kleuren op de Canon EOS 5D Mark II liggen heel dicht bij de werkelijkheid. Ze zijn zacht, niet te fel, met niet al te veel contrast."

Zijn uitrusting bevatte twee objectieven: een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM en een Canon EF 50mm f/1.2L USM. Hoewel hij de scherpte van het 50mm-prime-objectief erg waardeert, gebruikte hij 90% van de tijd het zoomobjectief vanwege de flexibiliteit die het bood op locatie. "Ik wilde niet veel objectieven meenemen. Ik wilde licht reizen omdat ik het statief al bij me had, dus ik had één objectief en een tweede voor het geval dat."

Dankzij de onopvallende uitrusting kon Jérôme zijn identiteit verbergen wanneer dat nodig was, zoals op die ene dag toen hij een van de controleposten van de islamitische militie moest passeren die net rond die tijd in de stad werden opgezet.

"Als ze me met een camera hadden gezien, had ik een groot probleem gehad, maar ze hadden niet in de gaten dat ik fotograaf was", herinnert hij zich. "Dat was de laatste week van de reis. Mijn fixer zei: 'Ik denk dat het tijd is voor jou en de rest van de pers om nu te gaan. We kunnen je niet beschermen tegen die jongens.'" Hij verliet Syrië op dezelfde manier waarop hij het land binnen was gekomen, via de grens met Turkije. Slechts enkele maanden later werd een groep collega-fotojournalisten ontvoerd door militanten terwijl ze naar Aleppo reisden op diezelfde route. Jaren later herinneren de foto's van Jérôme ons eraan waarmee de mensen in Syrië nog steeds elke dag worden geconfronteerd in de verwoeste straten van Aleppo.