ARTIKEL

Alessandra Meniconzi’s vijf gouden regels voor het portretfotografie met Speedlite

A young Kazakh girl wearing traditional fur coat and hat
De belichting is cruciaal om de portretfoto's van Canon Ambassador Alessandra Meniconzi een driedimensionaal effect te geven. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een Canon EF 100mm f/2.8L Macro IS USM-lens. © Alessandra Meniconzi

"Ik heb vanaf het allereerste moment een hekel aan flitsers gehad. Het is verreweg het lastigste instrument om bij het fotograferen te gebruiken en ik had geen zin om belichtingsratio's te bestuderen", aldus Canon-ambassadeur Alessandra Meniconzi. Dit zijn nogal verrassende woorden uit de mond van deze National Geographic Reisfotograaf van het Jaar 2018 binnen de categorie Mens, en winnares van andere prestigieuze prijzen die bekendstaat om haar prachtig verlichte portretten. Maar vreemd genoeg heeft Alessandra's weerstand tegen kunstlicht uiteindelijk in haar voordeel gewerkt. Ze moest namelijk op zoek naar een manier van fotograferen waarin cijfers en ratio's een bijrol zouden spelen en alle aandacht naar het eindbeeld zou uitgaan. Dit resulteerde in een verlichting die natuurlijk aanvoelt, ook als deze niet natuurlijk is, en een stijl die is geïnspireerd door klassieke Vlaamse en Hollandse meesters.

"Voor ik met Speedlites begon te fotograferen, gebruikte ik alleen een opvouwbare reflector en het aanwezige natuurlijke licht. Maar op donkere plekken waar ik een lange sluitertijd moest gebruiken, werden de foto's snel wazig. Nu probeer ik hetzelfde effect te bereiken als toen ik met alleen natuurlijk licht fotografeerde. Maar dan met een flitser", aldus Alessandra.

Hier deelt Alessandra haar vijf gouden regels om natuurlijke portretten te fotograferen met behulp van Speedlites.

A man with long grey beard wearing a dark cap with a blue Bavarian crest
Alessandra nam deze foto, een van haar eigen favorieten, mee naar het 'Alpenbarttreffen’ in Chur, Zwitserland. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-lens en Speedlite 600EX-RT. © Alessandra Meniconzi
A man with bushy eyebrows and a chest-length grey beard wearing traditional Alpine costume including decoratively-embroidered leather braces
Om deze foto in een donkere opslagruimte te kunnen maken, zette Alessandra haar Speedlite in een hoek neer om zo natuurlijk licht na te bootsen. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-lens en Speedlite 600EX-RT. © Alessandra Meniconzi

1. Laat je helpen door de geportretteerde persoon

Canon Professional Services

Heb je Canon-apparatuur?

Registreer je apparatuur voor gratis advies van experts, onderhoud van apparatuur, toegang tot inspirerende evenementen en exclusieve aanbiedingen met Canon Professional Services (CPS).

Alessandra fotografeert voornamelijk inheemse volkeren in diverse regio's ter wereld, van Groenland tot aan Mongolië. Haar manier van fotograferen levert echter ook prachtige resultaten op in andere omgevingen, zoals het ‘Alpenbarttreffen’ in het Zwitserse Chur, waar ze een reeks portretten van mannen met lange baarden in traditionele klederdracht fotografeerde. Waar ze ook is, Alessandra probeert altijd de mensen die ze wil fotograferen te betrekken bij wat ze aan het doen is. Dit helpt haar foto-onderwerpen te ontspannen, waardoor ze niet meer letten op de professionele apparatuur die Alessandra bij zich heeft.

"Als ik met kinderen werk, dan doe ik net of ze fotografieles krijgen en laat ik ze in de zoeker kijken. Ze zijn dan relaxter, omdat ze weten wat er allemaal gebeurt. Als ik een gezin fotografeer, dan probeer ik de gezinsleden als een team te laten samenwerken. Om de mannen op het langebaardenfestival te fotograferen had ik maar zo'n twee minuten per persoon de tijd. Ik probeerde het leuk en ontspannen te houden door ze geen instructies te geven. Sommigen liet ik de softbox vasthouden, zodat ze het gevoel hadden dat ze me hielpen."

Op het festival stond Alessandra een paar meter van de mannen af, met een Speedlite 600EX-RT in een hoek van 45 graden en een 70-200mm-lens. Voor de fotosessie had ze de belichting eerst op een vriend uitgetest. "Ik had maar één flitser en ik stond in een krappe, donkere opslagruimte. Ik wist dat sommige mannen verlegen waren en zich niet op hun gemak zouden voelen als ze een uur moesten poseren. Daarom heb ik van tevoren een vriend als model gebruikt en alles ingesteld. Daarna heb ik de mannen op dezelfde plek neergezet, zodat ik heel snel de foto's kon nemen."

A laughing elderly man from the Danakil region of Ethiopia with red-dyed beard wearing a traditional embroidered hat
Een levendig portret uit Ethiopië waar Alessandra de Afar-stam portretteerde. Deze trotse groep krijgers wordt ook wel de Danakil genoemd naar de Danakil-woestijn waar velen van hen wonen. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-lens en 600EX-RT Speedlites. © Alessandra Meniconzi

2. Kies geïnteresseerde onderwerpen

Alessandra wil de lokale cultuur altijd op een authentieke manier in portretten vastleggen. Haar verhalen gaan dan ook vaak over cultureel erfgoed en gewoontes die langzaam aan het verdwijnen zijn. "Al sinds mijn jeugd ben ik geïnteresseerd in mensen die hun cultuur in hun hart meedragen. In mensen die in hun cultuur geloven en deze niet willen verliezen. Ik vind dat erg belangrijk in dit tijdperk van globalisering, en ik wil hun cultuur vastleggen voor deze is verdwenen", zegt ze.

Als Alessandra op een nieuwe plek aankomt, brengt ze het liefst eerst een week tussen de mensen door voordat ze hen begint te fotograferen. "Het eerste wat ik doe is een gids inhuren. Het is heel belangrijk dat je een goede gids hebt die je kan rondleiden. De eerste keer dat ik in Mongolië was, gingen mijn gids en ik alle huizen af om uit te leggen wat we aan het doen waren. Ik nam de tijd om naar de gezichten van de mensen te kijken, maar ook om te peilen wie er in mijn project geloofde. Sommige gezinnen wilden alleen voor het geld poseren, maar ik wilde mensen fotograferen die trots op hun cultuur waren. Zij zijn veel makkelijker om mee te werken, omdat ze je alles willen laten zien. En dat is belangrijk als je een verhaal probeert te vertellen en niet alleen maar mooie plaatjes wilt schieten."

A Kazakh woman rolls out pastry with a wooden rolling pin in a darkened room with light coming from one side
Met een zorgvuldig geplaatste verlichting kan Alessandra een clair-obscureffect creëren. Deze techniek van sterke contrasten tussen lichte en donkere gebieden is veel gebruikt in schilderijen van de oude meesters. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM-lens en 600EX-RT Speedlite. © Alessandra Meniconzi
A young Kazakh boy wearing traditional clothing, with a fur collar and warm hat, sits with a hooded Golden Eagle on his arm
Sinds haar eerste bezoek aan West-Mongolië zo'n 18 jaar geleden heeft Alessandra het leven van de Kazakken gedocumenteerd. In dit gebied wordt een eeuwenoude traditie van jagen met Gouden Adelaars levend gehouden. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 85mm f/1.2L-lens en 600EX-RT Speedlite. © Alessandra Meniconzi

3. Positioneer je flitser als een natuurlijke lichtbron

Alessandra Meniconzi speed

Alessandra Meniconzi over het gebruik van een macrolens voor een krachtig portret

De ambassadeur van Canon Europa vertelt het verhaal achter haar portret van een meisje met een havik op haar hoofd dat ze maakte bij het meisje thuis in Mongolië.

Afhankelijk van de situatie en het gewenste resultaat gebruikt Alessandra één of twee 600EX-RT Speedlites voor haar portretten. Als ze iemand binnenshuis wil fotograferen, kijkt ze eerst waar het raam zit. Ze versterkt het licht dat door dit raam naar binnen valt door haar Speedlite buiten voor het raam te zetten en door het raam naar binnen te flitsen. Om met de Speedlite te communiceren gebruikt ze een ST-E3-RT Speedlite Transmitter die op de camera is bevestigd. Zo kan ze de Speedlite bedienen zonder tijdens de sessie naar buiten te hoeven gaan.

"Ik probeer hetzelfde licht te creëren dat door het raam naar binnen valt. Maar omdat de flitser het beeld bevriest, mag het onderwerp [zelfs] een beetje bewegen zonder dat je een wazig beeld krijgt dat je niet kunt gebruiken. Dat is vooral handig in erg donkere huizen waar je lange sluitertijden moet gebruiken. Zelfs de kleinste beweging kan daar voor een wazige foto zorgen", legt ze uit.

In gevallen waar je meer licht nodig hebt, zet ze de twee Speedlites buiten en richt ze ze op het raam. "Maar dan gebruik ik niet het volle vermogen van de flitser, want dat zou een heel wit beeld geven. Ik wil alleen een wazig beeld voorkomen. Daarom laat ik de flits op natuurlijk licht lijken."

4. Zorg dat landschappen onderbelicht zijn

A young Kazakh girl wearing an embroidered hat and traditional fur coat, with a herd of goats and dry-stone wall dimly visible in the background
Tijdens buitenopnamen zorgt Alessandra ervoor dat de achtergrond wordt onderbelicht en het onderwerp op een natuurlijke manier wordt belicht. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X Mark II en een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM-lens en 600EX-RT Speedlites. © Alessandra Meniconzi

Alessandra gebruikt de sluiter om de omgevingsbelichting en het diafragma om de flitsbelichting te regelen. In de ETTL-modus wordt het vermogen van de Speedlite automatisch afgestemd op het diafragma. Dus als Alessandra het diafragma verandert, verandert ook het vermogen van de Speedlite.

Als ze buiten een portretopname maakt, zorgt ze ervoor dat het landschap op de achtergrond onderbelicht is, zodat de flits het beeld niet te helder maakt. "Zo kan ik de Speedlite op laag vermogen gebruiken om alleen het gezicht een beetje te verlichten", legt Alessandra uit.

5. Zorg voor de juiste belichting van de achtergrond

An elderly Mongolian woman in profile, with the outline of her face in the light but the rest of the image dark, holding a twig from which wispy smoke is rising
Door tegen een donkere achtergrond te fotograferen kan Alessandra het licht gebruiken om details te accentueren, zoals de rook op deze foto die ze tijdens haar reis door West-Mongolië heeft gemaakt. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM-lens en 600EX-RT Speedlites. © Alessandra Meniconzi

Op sommige donkere plekken, zoals de krappe opslagruimte op het langebaardenfestival in Chur, is deze duisternis in combinatie met een krachtige flits genoeg om een donkere achtergrond te creëren. Dit komt door de 'omgekeerde kwadratenwet’; zolang de lichtbron zich dicht genoeg bij de geportretteerde persoon bevindt, zal al het licht op het gezicht vallen. De achtergrond krijgt dan helemaal geen licht. Maar Alessandra zorgt er ook voor dat ze een donkere achtergrond meeneemt. Vooral als ze mensen thuis fotografeert of op andere locaties werkt waar ze de omgeving niet kan regelen.

"Als het huis erg donker is, dan stel ik mijn flitser in op 250 waardoor de achtergrond donker oogt. Maar op andere plekken, zoals in de yurts in Mongolië, maken ze veel gebruik van rode en gele stoffen. Het valt me ook op dat mensen tegenwoordig veel plastic in huis hebben. En dat weerkaatst het licht als je flitst. In dat soort gevallen heb ik een zwarte achtergrond nodig", vertelt ze. "In de toekomst wil ik de achtergrond een beetje proberen te verlichten en misschien gekleurde achtergronden gebruiken. Maar daarvoor heb ik waarschijnlijk een andere Speedlite nodig."

Geschreven door Kathrine Anker


De kit van Alessandra Meniconzi

De essentiële kit om onderweg portretten te fotograferen

Alessandra Meniconzi's kitbag

Camera

Canon EOS 5D Mark IV

Deze full-frame 30,4 Megapixel DSLR legt elk detail haarfijn vast, zelfs bij extreem contrast, en maakt continue opnamen van 7 fps. "Deze lijkt sterk op de Canon EOS-1D X, maar weegt minder", aldus Alessandra.

Lenzen

Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM

Deze standaard zoomlens van professionele kwaliteit biedt een uitstekende beeldscherpte en de robuuste constructie van een product uit de L-serie. Alessandra: "hij is klein en licht. En dat is belangrijk omdat je bij sommige luchtvaartmaatschappijen maar 8 kilo handbagage mag meenemen. Bij 70mm kun je heel dichtbij komen en de f/2.8 is bijzonder belangrijk voor de manier waarop ik werk."

Canon EF 100mm f/2.8L Macro IS USM

Een prime lens van de hoogste kwaliteit, met beeldstabilisatie, macrofuncties tot levensgroot (1.0x) en de mogelijkheid een geringe scherptediepte te krijgen met een prachtige bokeh. "Deze lens is scherp. Heel erg scherp. Perfect voor als je dichterbij wilt komen om alleen het gezicht te fotograferen", aldus Alessandra.

Accessoires

Canon Speedlite 600EX-RT

Krachtige flitser voor gebruik op de camera en los hiervan. Dankzij de ingebouwde RF-activering kan de belichting worden ingesteld tot op een afstand van 30 m. "Ik gebruik hem omdat hij zo krachtig is", vertelt Alessandra.

Speedlite Transmitter ST-E3-RT

Bedien compatibele Speedlite-flitsers tot op een afstand van wel 30 meter met een betrouwbare bediening via radiofrequentie. "Voor mij is dit een magisch instrument, omdat je hem met de meeste flitsers kunt gebruiken en je alle flitsers vanuit de camera kunt bedienen. Je hoeft niet naar de flitser toe te gaan om het vermogen te wijzigen. En dat is echt heel handig."

Gerelateerde artikelen

Alles weergeven

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Klik hier voor inspirerende verhalen en het laatste nieuws van Canon Europe Pro

Meld je nu aan