A fish is seen with a hook in its mouth under the water. Above the water’s surface, a man holds the line and leans over the side of a small boat.
Auduns vader vist naar kabeljauw, die onder het water te zien is. Met deze split-level foto wist Audun de tweede plaats te bemachtigen in de categorie Outdoor in de Nordic Nature Photo Contest van 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X en een Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM-objectief. © Audun Rikardsen

Canon Ambassador Audun Rikardsen is een meester in het maken van split-level wildlife-foto's die tegelijk laten zien wat zich boven en onder het wateroppervlak bevindt. "Mensen noemen me een onderwaterfotograaf, maar ik zie mezelf meer als een oppervlaktefotograaf. Ik vind het fascinerend om de paar millimeter te zien die deze twee totaal verschillende werelden van elkaar scheiden", zegt hij.

Om deze gedurfde en uitzonderlijk creatieve composities vast te kunnen leggen, maakte Audun zijn eigen waterbestendige behuizingen die de scherpstelling van de camera zowel boven als onder water optimaliseren bij weinig licht. Hij benadrukt echter dat je ook overdag split-level foto's kunt maken met allerlei soorten onderwaterbehuizingen, als je maar het juiste objectief en de juiste kap gebruikt. Hij gebruikt zelf ook gebruiksklare producten voor sommige opnamen.

Photographer Audun Rikardsen kneels in a river holding a camera in a waterproof housing with a dome-shaped window.
Audun aan het fotograferen met een gebruiksklare onderwaterbehuizing die hij vaak gebruikt met zijn DSLR's van Canon, uitgerust met een ronde kap. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM-lens. © Audun Rikardsen

"Hoe groter de hoek van het objectief, hoe beter", zegt hij. "Ik gebruik vaak een fisheye-objectief, want hoe minder water er tussen het objectief en het onderwerp zit, hoe scherper en helderder het is. Dat komt omdat je dan door minder deeltjes in het water hoeft te fotograferen."

De brandpuntsafstand van het objectief bepaalt ook de vorm van de kap aan de voorkant van de behuizing. Omdat een objectief zoals de Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM een diagonale beeldhoek van 180 graden biedt, is het essentieel om een ronde kap te gebruiken. Als je een vlakke kap gebruikt, is deze deels zichtbaar aan de rand van het frame.

Instellingen voor scherpe foto's onder water

A split-level shot shows a fishing boat above the water and fish caught in nets under the water.
Nog een van Auduns split-level foto's in de zee bij daglicht, waarop de onderkant van een vissersboot en een enorme vangst te zien is. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X met een Canon EF 11-24mm f/4L USM-objectief. © Audun Rikardsen
Canon Professional Services

Heb je Canon-apparatuur?

Registreer je apparatuur voor gratis advies van experts, onderhoud van apparatuur, toegang tot inspirerende evenementen en exclusieve aanbiedingen met Canon Professional Services (CPS).

Als je onder water fotografeert, worden de beelden met circa 25% vergroot. Een van de voordelen van de ronde kap is dat deze de vergroting corrigeert. "Maar," zegt Audun, "de ronde kap zorgt voor een verschillende oneindige scherptediepte boven en onder het wateroppervlak. Als je het objectief dus op oneindig hebt ingesteld boven het water, ontstaat er een virtuele oneindige scherptediepte onder water die ongeveer 30 tot 40 cm voor de camera is."

"Om dit te compenseren, moet je een klein diafragma gebruiken. Ik gebruik doorgaans f/13 of kleiner. Ik stel meestal scherp op het onderwerp onder water en behoud deze scherpstelling dan. Vaak maak ik dan een foto om te controleren of alles boven water nog scherp is. Ik begin bij f/11 en gebruik indien nodig een steeds kleiner diafragma totdat alles scherp is."

Het moment waarop Audun een van zijn favoriete split-level foto's (hieronder) maakte, ontstond nadat hij in 2014 een bijzondere vriendschap had ontwikkeld met een walrus. Een jong mannetje van zo'n 2,5 meter lang en 500 kilo zwaar verscheen op een strand bij Tromsø in Noorwegen, in de buurt van Auduns huis. De meeste walrussen gaan na een paar dagen verder naar een andere plek, maar deze bleef drie maanden op hetzelfde strand. Tijdens deze periode kampeerde Audun een aantal dagen op het strand totdat de walrus hem langzaam begon te accepteren.

Above the water is a blue sky with small clouds and the sun on the horizon. Below the water is a walrus, close to the camera, with water bubbles travelling from its mouth to the surface.
Auduns split-level foto van een jonge walrus onder water en de blauwe hemel met de middernachtzon erboven won de eerste prijs in de categorie Underwater Worlds van de Asferico International Nature Photography Competition van 2015. Gefotografeerd voor de kust bij Tromsø in Noorwegen met een Canon EOS 5D Mark III en een Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM-objectief. © Audun Rikardsen

"Hij hield me heel wat dagen in de gaten, tot hij wist dat ik niet gevaarlijk was", herinnert Audun zich. "Uiteindelijk kwam hij naar me toe, ging in de buurt liggen en raakte mijn hand aan met zijn snorharen. Vanaf dat moment waren we maatjes en kon ik alles met hem doen. Hij was heel speels en ik noemde hem Buddy. Dit was een unieke mogelijkheid voor mij als fotograaf. Ik nam me voor deze walrus zo veel mogelijk vast te leggen, en ik wilde vooral graag een split-level foto maken."

Buddy de walrus fotograferen

Audun Rikardsen's extraordinary underwater whale shot

Audun Rikardsens ongelofelijke onderwaterfoto van een orka

De wetenschapper en Canon Ambassador onthult het verhaal en de methode achter zijn bekroonde foto Underwater Symphony.

Buddy verbleef op het strand aan het begin van de zomer, de tijd van het jaar waarin de zon nooit ondergaat in Tromsø. Op een nacht zag Audun vanuit zijn boot dat de walrus in zee dook en achter hem aan ging. Hij wilde een foto maken van Buddy onder water, met ook de middernachtzon in beeld. Hij had een Canon EOS 5D Mark III met een Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM-objectief bij zich. Dit objectief uit de L-serie van Canon levert een uitzonderlijke beeldkwaliteit bij zijn favoriete groothoek en heeft een stevig ontwerp dat bestand is tegen koud weer en schokken. Om dit alles zat een onderwaterbehuizing.

Audun maakte zijn foto van Buddy de walrus door vanuit zijn boot de camera met behuizing aan een lange staaf in het water te laten zakken. Bij deze benadering kun je geen beelden op een scherm bekijken. Hij schatte op basis van zijn ervaring in hoe hij de camera moest afstellen terwijl Buddy vlak voor de camera langs zwom.

"Ik wilde het zo eenvoudig mogelijk houden, want hoe meer elektronica je toevoegt, hoe meer er fout kan gaan", zegt hij. "Ik bereidde de camera voor, koos de instellingen en probeerde de camera zo veel mogelijk half onder en half boven water te houden. Ik maakte veel foto's, en in dit frame blies Buddy luchtbellen uit, die de foto echt bijzonder maken. Om een sterke foto te maken, heb je iets interessants onder en boven het oppervlak nodig dat deze twee omgevingen met elkaar verbindt."

Belichting voor onder en boven water

Een van de grootste uitdagingen bij het maken van split-level foto's is het kiezen van de juiste belichting voor onder en boven water. Audun heeft voor deze foto's verschillende creatieve technieken toegepast, waaronder dubbele belichting (een voor boven en een voor onder water) en enkele belichting met flits om te belichten wat zich onder het wateroppervlak bevindt. Audun koos er bij de foto van Buddy voor om geen flits te gebruiken, omdat hij het natuurlijke licht van de zon op de walrus wilde gebruiken. Het was echter bijzonder lastig om de juiste belichting te vinden, omdat de zon zich in het beeld bevond en vlak boven de horizon stond.

A humpback whale does a somersault underwater, while above the water a snow-capped mountain is seen in the distance.
Arctic Showtime, nog een van Auduns split-level meesterwerken, toont een speelse bultrugwalvis voor de kust bij Tromsø, net voordat de walvis naar het zuiden trok. De foto werd in 2016 bekroond met een Wildlife Photographer of the Year-award, een Fritz Polking Award en een Siena International Photography Award, en in 2017 met een Arctic Photographer of the Year-award. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D X met een Canon EF 11-24mm f/4L USM-objectief. © Audun Rikardsen

"Je hebt precies de juiste belichting nodig", zegt Audun. Hij legt uit dat het belichten voor de donkerdere omstandigheden onder water de lichte delen in de lucht te fel kan maken, en dat onderbelichting ertoe leidt dat er te veel details in de donkere delen verloren gaan. "Ik stel de belichting doorgaans iets hoger in dan normaal voor de omstandigheden boven water, maar niet zo hoog dat het beeld te fel wordt." De foto is gemaakt met een belichting van 1/200 s bij f/13 en ISO 1000.

Audun vertelt dat het grote dynamische bereik van de Canon EOS 5D Mark III cruciaal was voor het slagen van de foto, omdat het hem de ruimte gaf om de details in de donkere gedeeltes onder water naar voren te brengen bij het nabewerken. "In het oorspronkelijke RAW-bestand was alles onder water vrij donker."

De split-level foto van Buddy is niet alleen een van Auduns favorieten, maar de foto won ook de eerste prijs in de categorie Underwater Worlds in de Asferico International Nature Photography Competition van 2015. "Dit is voor mij een rustgevend beeld, met de heldere hemel, de middernachtzon en het licht dat reflecteert in de luchtbellen van de walrus", zegt hij. "De walrus zelf ziet er ook kalm uit. Ik had geluk dat ik de zon net boven het wateroppervlak kon vastleggen."

"In een situatie als deze moet je nooit stoppen met foto's maken, zelfs als je denkt dat je de perfecte opname al hebt. Pas de instellingen aan, wijzig het diafragma, verander van positie als je ziet dat iets beter kan. Houd niet op totdat je echt niet verder kan."

Geschreven door David Clark


De kit van Audun Rikardsen

De essentiële kit waarmee professionals fotograferen

Photographer Audun Rikardsen smiles as he holds his camera by the sea.

Camera's

Canon EOS-1D X Mark II

Dankzij de zeer gevoelige 20,2 Megapixel full-frame CMOS-sensor, het uitgebreide 61-punts Dual Pixel AF-systeem en 4K-video-opnamen biedt de Canon EOS-1D X Mark II toonaangevende prestaties.

Canon EOS 6D Mark II

Met een full-frame DSLR die geringe scherptediepte biedt en de mogelijkheid om 6,5 frames per seconde vast te leggen, garandeert de 26,2 MP sensor beelden boordevol details.

Canon EOS 5D Mark IV

Deze full-frame 30,4 Megapixel DSLR legt ongelooflijk scherpe details vast, zelfs bij extreem contrast. Door de continue 7fps-opnamen wordt het perfecte moment gegarandeerd vastgelegd, terwijl de 4K-video ongekend scherp beeldmateriaal oplevert volgens de DCI-norm (4096x2160).

Objectieven

Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM

Dit fisheyezoomobjectief uit de L-serie biedt de keuze uit full-frame of cirkelvormig beeld en garandeert een fantastische beeldkwaliteit met groothoek.

Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM

Een krachtig telezoomobjectief met een duurzaam ontwerp, een 4-stops beeldstabilisator die ideaal is voor handheld fotograferen bij weinig licht, en UD-lenselementen (Ultra-low Dispersion) voor hoog contrast en natuurlijke kleuren.

Canon EF 16-35mm f/2.8L III USM

Dit ultragroothoekobjectief uit de L-serie biedt een superieure beeldkwaliteit van rand tot rand, kan tegen een stootje en is feilloos afgedicht om wind en regen buiten te houden. Het zoomobjectief heeft een constant grootste diafragma van f/2.8 voor heldere resultaten, ongeacht de lichtomstandigheden.

Objectieven

Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM

Dit standaard zoomobjectief van professionele kwaliteit biedt een uitstekende beeldscherpte en de robuuste constructie van een product uit de L-serie. Met zijn continue f/2.8-diafragma maak je zelfs bij weinig licht prachtige foto's en heb je alle controle over de scherptediepte.

Canon EF 100mm f/2.8L Macro IS USM

Een prime objectief van de hoogste kwaliteit, met beeldstabilisatie, macrofuncties tot levensgroot (1.0x) en de mogelijkheid een geringe scherptediepte te krijgen met een prachtige bokeh.

Gerelateerde artikelen

Alles weergeven

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Klik hier voor inspirerende verhalen en het laatste nieuws van Canon Europe Pro

Meld je nu aan