Akeem Olaosun: hoe een man en zijn camera profiteren van het internet

Op welk moment verandert wat we doen in wie we zijn? Hoe weten we bijvoorbeeld wanneer 'iemand die graag foto's maakt' is verandert in 'een fotograaf'? Misschien kan het verhaal van de Nigeriaanse fotojournalist Akeem Olamide Olaosun ons hier een antwoord op geven.

De afgelopen vijfentwintig jaar heeft Akeem geen enkele voetbalwedstrijd gemist. Met zijn versleten spiegelreflexcamera in de hand, een camera die ouder is dan sommige spelers op het veld, heeft hij zorgvuldig en met liefde de wedstrijden van de Nigeria Premier Football League (NPFL) vastgelegd. Week in, week uit, jaar in, jaar uit, toen zo veel Nigerianen aan de buis gekluisterd zaten voor internationale wedstrijden, bleef de lens van Akeem gericht op de lokale spelers, waarvan er velen uiteindelijk successen boekten in de Bundesliga, Serie A, de Premier League en La Liga.

Hoewel de NPFL al sinds het begin van de jaren 70 (toen er alleen nog maar de Nigerian National League was) de levensader van het Nigeriaanse voetbal is, heeft het de nodige tegenslagen gekend. In de loop der jaren kreeg het meerdere keren nieuwe naam en een nieuwe opzet. Niet alleen om met de tijd mee te gaan, maar ook om een nieuw publiek aan te spreken en een plaats op het wereldtoneel van het voetbal op te eisen. De consistente beelden van 'Ola Photo Sports, zoals Akeem ook wel wordt genoemd, waren dus van groot belang om de sport en de competitie in het publieke bewustzijn te houden.

Maar dit is niet alleen zijn werk, en het zijn ook niet alleen maar foto's. Hij is ook niet gewoon een superfan met een camera (hoewel hij vrijuit toegeeft dat voetbal zijn leven is, soms tot ergernis van zijn vrouw). Akeem heeft zonder veel ophef een unieke plek veroverd in de Nigeriaanse fotojournalistiek, die beide aspecten omvat en nog veel meer. Zijn werk is stilletjes aan een nauwkeurige rapportage geworden van meer dan een kwart eeuw aan voetbalgeschiedenis, met alle pieken, dalen en missers. Hij is niet alleen een enthousiaste en geduldige reporter, maar hij heeft ook (zonder het te weten) velen geïnspireerd om in zijn voetstappen te treden.

Pas nadat hij al een kwart eeuw teams als Kano Pillars, Rangers International en Enyimba FC fotografeerde, reizend van stadions in Lagos naar Ibadan, richtte iemand eindelijk zijn camera op hem. Begin 2024 plaatste de jonge fotograaf Taofeek Ibrahim Adeshina (die online bekend staat als FotoNugget) een foto van zichzelf en Akeem op al zijn socialmediaprofielen. Hoewel het een sfeervol en ontroerend moment was, waarop twee generaties sportfotografen in hun natuurlijke omgeving te zien waren, was er één ding dat zijn volgers echt opviel: Akeems trouwe Canon spiegelreflexcamera. De camera was bekrast en verweerd door de tijd, maar legde nog steeds de krachtige beelden vast die zijn handelsmerk zijn. 

"Op de een of andere manier heb ik het idee dat we samen iets moeten doen aan die camera van hem. Loyaliteit en toewijding moeten worden beloond", aldus fotograaf David Obi en vele anderen. En met internet werd bereikt waarvoor internet oorspronkelijk was bedoeld: het bericht werd gedeeld. Er volgden meerdere golven van waardering en bewondering van voetbalfans, spelers en professionals uit het hele land, waarbij de meesten een bijdrage wilden leveren aan een of andere crowdfundingactie. Taofeek organiseerde deze actie snel en zijn feeds, die meestal in het teken staan van zijn fotografie en reizen, stonden volledig in het teken van het inzamelen van geld voor een nieuwe kit voor Akeem en een tentoonstelling van zijn werk.

Het duurde natuurlijk niet lang voordat de campagne ons bereikte en we zagen meteen hoe toegewijd Akeem is aan zijn beroep, zijn favoriete sport en de community die hij heeft geïnspireerd. Toen Peter Saak, Vice-President, Developing Regions en Somesh Adukia, Managing Director van Canon Midden- en Noord-Afrika, vervolgens Nigeria bezochten, ontmoetten ze elkaar om stil te staan bij zijn bijdrage aan de sector en om hem een nieuwe EOS R50-camera aan te bieden.

Met meer dan een miljoen weergaven van de oorspronkelijke post op social media, kan gerust worden gesteld dat dit verhaal over een ervaren sportfotojournalist, zijn versleten camera en zijn roeping voor het Nigeriaanse voetbal absoluut een viraal moment is geworden. Maar waarom? En hier zien we die overgang tussen wat we doen en wie we zijn. Wat Taofeek herkende, wat wij zagen en waar de online wereld op reageerde, was iets zeldzaams: iemand die zijn leven wijdt aan een roeping, enkel en alleen uit liefde. Al meer dan vijfentwintig jaar komt Akeem opdagen en maakt hij trouw foto's. Iets dat hij zelfs zou blijven doen als niemand hem of zijn foto's zou zien. Dat is wat het betekent om fotograaf te zijn. En dat is wie Akeem Olamide Olaosun is.