Het belang van CT-scans voor zeehonden

Heb je ooit een zeehond in het kantoor van de dierenarts gezien? Nee, wij ook niet. Maar zeehonden hebben, net als veel dieren, soms medische hulp nodig. Bij A Seal, een zeehondenopvang in Stellendam, is de verzorging en revalidatie van zieke of gewonde zeehonden helaas gebruikelijk. De organisatie redt de dieren van de Nederlandse kustlijn. Veel zijn pups die zijn gescheiden van hun moeders. Ze worden vervolgens weer in gezondheid gebracht door een deskundig team voordat ze terug het wild in gaan, waar ze horen.

Dierenartsen krijgen echter te maken met een aantal uitdagingen bij het onderzoeken van wilde zeehonden. Zoals je je wellicht kunt voorstellen, werken deze patiënten niet altijd even goed mee! Maar er zijn ook andere problemen die onderzoek moeilijk maken. Zeehonden hebben niet alleen een dikke en stevige bouw, maar een laag blubber maakt het onderzoeken van de wervelkolom, ledematen of gewrichten vaak lastig. En de diagnose van oorproblemen kan worden belemmerd door hun zeer nauwe gehoorgang. Soms gebruiken revalidatiecentra röntgenfoto's om botten en organen, zoals de longen, te onderzoeken, maar voor sommige zeehonden is een CT-scan een snelle en minder ingrijpende manier om meer gedetailleerde informatie te verkrijgen.

Zeehonden voorbereiden op CT-scans

Kijk bijvoorbeeld naar Vincent en Elvis. Deze zeehonden met geweldige namen werden gered en bij nader onderzoek kwamen er twee zeer verschillende problemen voor. Dierenartsen dr. Machteld Geut, dr. Gert ter Haar en dr. Susanne A.E.B. Boroffka concludeerden dat het gebruik van de Canon Medical CT-scanner ideaal was voor hun specifieke onderzoeken. Dit zou natuurlijk betekenen dat Vincent en Elvis gedurende deze periode verdoofd moesten worden, maar dat is op zich niet ingewikkeld. Zeehonden hebben een opmerkelijke fysiologische aanpassing die 'dive response' wordt genoemd. Hierdoor overleven ze lange en diepe duiken. Het helpt hun lichaam ook zuurstof te besparen, de bloedstroom te reguleren en de extreme druk van de diepe zee te verdragen door de hartslag te verlagen, de bloedvaten te vernauwen en het longvolume te verlagen. Onder verdoving of tijdens de behandeling kan het lage zuurstofgehalte echter leiden tot hypoxemie, verminderde zuurstof in het bloed, of zelfs een hartstilstand.

De zeezoogdierenarts Geraldine Lacave heeft een speciaal soort verdoving ontwikkeld voor deze omstandigheden. Deze kon voor zowel Vincent als Elvis worden gebruikt. Ze werden vervolgens geïntubeerd en aangesloten op een mechanische ventilator voordat ze naar de CT-kamer werden gebracht en op hun buik op de CT-tafel werden gelegd om te worden gescand. Beide zeehonden werden drie keer gescand en tijdens de tweede scan werd een contrastmiddel gebruikt, waardoor de dierenartsen een duidelijker beeld kregen van de lichamen van de zeehonden.

Een nare oorontsteking

Natuurlijk hebben zeehonden niet dezelfde oren als wij (een kleine opening die onder water sluit), maar Vincents 'oor' produceerde chronische afscheiding. Het was dus belangrijk om elk aspect van zijn gehoorgang, het midden- en binnenoor, te onderzoeken. Een uitgebreide CT-scan bevestigde dat hij inderdaad aan een oorinfectie leed, maar verschillende behandelrondes hebben het probleem niet opgelost. De dierenartsen hebben de volgende stappen besproken en besloten dat hij een operatie nodig zou hebben. Gelukkig herstelde Vincent goed en werd hij teruggebracht naar A Seal, waar hij enkele dagen op droog land werd gehouden voordat hij in een zwembad met zout water werd losgelaten.

Op zoek naar de bron

Elvis bewoog op een ongewone manier, waardoor het vermoeden ontstond dat hij pijn in zijn bekken had. In dit geval was het belangrijk om fracturen of dislocaties, mogelijk in de wervelkolom of het bekken, uit te sluiten. Na verdoving en CT-scans waren er echter geen tekenen van fracturen of dislocaties te zien, waardoor de dierenartsen bepaalde aandoeningen konden uitsluiten bij het stellen van een diagnose.

Snel opnieuw beginnen

Hoewel Vincent en Elvis verschillende symptomen hadden, hadden ze één ding gemeen: een volledig gebrek aan anamnese. Huisdieren zoals katten en honden kunnen eerdere problemen en behandelingen hebben en hierdoor kan, ook omdat ze gewend zijn aan de omgang met mensen, het diagnoseproces iets sneller verlopen.

Bovendien kunnen de omstandigheden die dieren in het wild beïnvloeden zeer specifiek zijn, zelfs bij verschillende soorten en afhankelijk van hun fysiologie en leefomgeving. En hoewel het redden van wilde dieren een aantal uitdagingen met zich meebrengt nog voordat diagnose en behandeling kunnen beginnen, ligt het belangrijkste obstakel natuurlijk bij de middelen. In scenario's als die van Vincent en Elvis ligt de nadruk op de kwaliteit van de zorg en het direct stellen van de juiste diagnose. CT-scans spelen dus zonder twijfel een belangrijke rol bij het ondersteunen van de gezondheid van veel geredde dieren.

Ga voor meer informatie over de manier waarop artsen gebruikmaken van Canon Medical-technologie naar het tijdschrift VISIONS van Canon Medical Systems Europe.