Lens on Life: van trauma naar hoop in een turbulente wereld

"Het is een bijzonder jaar geweest", zegt Sam Powers, waarbij hij de gedachten van bijna iedereen uitspreekt. Maar voor Sam betekent 'een bijzonder jaar' dat hij op een aantal van de meest uitdagende plekken ter wereld met jonge mensen heeft gewerkt. Hij en zijn broer Jack openden in 2018 het eerste Lens on Life -medialab, waarin hij fotografie- en computervaardigheden leert aan jonge mensen in Goma, een regio in de Democratische Republiek Congo die door conflicten wordt geteisterd.

In de jaren daarna hebben ze het bereik van Lens on Life aanzienlijk vergroot en de organisatie werkt nu samen met het Canon Young People Program (CYPP) in Kameroen en vluchtelingenkampen in Irak en Jordanië, naast hun voortdurende werk in Goma. En dit betekent natuurlijk dat zijzelf en hun lokale teams hun studenten 100% willen ondersteunen, ongeacht hun situatie.

"Overal waar we werken, kunnen we niet voorspellen hoe de volgende maand eruit zal zien", legt Sam uit. "We kunnen ons niet in een dynamiek bevinden waarin we besluiten dat we deze activiteiten achter ons laten en naar de volgende gaan." In een turbulente wereld is het begrijpelijk dat veel ngo's zich voortdurend moeten verplaatsen naar gebieden waar hun hulp het hardste nodig is, maar over Lens on Life zegt Sam: "Dat is niet de missie die we hebben ontwikkeld".

Hij noemt het Zaatari-vluchtelingenkamp in Jordanië als voorbeeld. "Heel lang verschenen er vrijwel dagelijks berichten over dit kamp in de media. Maar tegenwoordig krijgt het wereldwijd bijna geen aandacht meer. Er wonen 80.000 Syriërs in het kamp en elke keer als we teruggaan zien we minder ngo's omdat die in Oekraïne of Soedan moeten helpen... Ik denk dat we uiteindelijk moeten blijven doen wat we doen, omdat anderen vertrekken."

Consistentie creëren voor hun studenten is essentieel, omdat een groot deel van hun leven bestaat uit instabiliteit en veranderlijkheid. In Goma wordt de Lens on Life-school bijvoorbeeld voortdurend geteisterd door van alles: van stroomuitval en gewapende conflicten tot zelfs lavastromen van nabijgelegen actieve vulkanen. "Bij elke gebeurtenis moesten we de deuren een paar maanden sluiten", legt Sam uit. "En we zijn blij dat Canon al die tijd aan onze zijde heeft gestaan. Het is heel belangrijk om deze uitdagingen samen aan te gaan in onze samenwerking met CYPP. We hebben ontdekt hoe vergelijkbaar onze benaderingen zijn en hoe we allebei investeren in groei op de lange termijn."

Deze groei zal er ongetwijfeld toe leiden dat Lens on Life zijn programma in de toekomst naar nog meer landen kan brengen, maar zelfs op de schaal waarop het momenteel actief is, met meer dan 100 studenten die zes maanden lang cursussen volgen, voelt elke relatie met elke jonge fotograaf zeer persoonlijk voor de broers. Successen zijn overwinningen op ongelooflijke tegenslagen - en hoe kunnen ze dat niet zijn, als je inziet hoe groot de kans is dat het tij zich tegen de studenten keert?

"Ik kan het aantal verhalen niet tellen... Het is moeilijk", zegt Sam. Hij is een buitengewoon welbespraakte man, maar hij heeft er moeite mee om de woorden te vinden. "Weet je, het is niet te beschrijven, denk ik, voor iemand die niet in deze regio's is geweest. Ontsnappen aan conflicten, te voet vluchten, verhalen over huiselijk geweld, opsluiting, misbruik, oorlog..."

"Elke keer als ik terugga naar een van deze plaatsen, wordt er iemand vermist, speelt zich een nieuwe tragedie af, een nieuw trauma. En wordt er bevestigd dat we moeten blijven en moeten proberen onze studenten te integreren in delen van de wereld die hen kansen kunnen bieden."

Een van die successen is een student uit Yaoundé, Kameroen. Het geweld en de ontheemding daar blijven grotendeels buiten beschouwing in de reguliere media, maar de wreedheden zijn heel reëel. Deze jonge man verloor zijn hele gezin door geweld van rebellen en is te voet de wildernis in gevlucht om te overleven. "Hij zei dat hij helemaal van het pad af was", herinnert Sam zich. "Maar hij kwam terecht bij Lens on Life, heeft Frans geleerd en heeft een beurs gekregen voor een lokale universiteit. Nu is hij leraar bij Lens on Life in Kameroen."

Een andere voormalige student is nu een bekroonde correspondent. Anderen zijn door ngo's ingehuurd om hun werk te documenteren om met de wereld te delen. En hoewel het primaire doel is om deuren te openen voor deze jonge creatievelingen, beschouwt Sam Lens on Life ook als een middel voor hun afgestudeerde fotografen om controle te krijgen over wat er om hen heen gebeurt. Ze zien zo veel buitenlandse journalisten de wereld vastleggen die zij veel beter kennen. Nu kunnen ze hun eigen perspectief laten zien. "En onze studenten worden nu betaald", benadrukt hij. "Ze kunnen voorzien in hun eigen levensonderhoud. En het is heel belangrijk om deze concrete resultaten te zien."

Met de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) van de Verenigde Naties als leidraad kan elke student die deelneemt aan het Canon Young People Programme met Lens on Life zien hoe de problemen waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd, verband houden met wereldwijde zorgwekkende onderwerpen. Sam heeft gezien dat deze problemen direct richting geven aan het soort fotografen dat zijn studenten worden, en dit is zeer inspirerend voor zowel docenten als klassen. "Omdat Lens on Life bestaat uit mij, Jack en de gemeenschap die we hebben gebouwd", zegt hij, "kunnen we met het Canon Young People Programme als onze partner een niveau van connectiviteit en wereldwijde relevantie integreren, waardoor onze studenten de internationale markt kunnen betreden. Uiteindelijk heeft het ons vermogen om een verschil te maken verbeterd."

Meer informatie over Lens on Life en het Canon Young People Programme.