Het belang van kleur in fotografie: van traditionele kleurtheorie tot creatieve technieken

Een gouden zonsondergang in een romantisch landschap, een streep rode lipstick, een levendig verenpak - de kleuren in een scène vertellen ons iets. Samen met licht is kleur een van de belangrijkste en krachtigste elementen van een foto of video. Als het goed wordt gebruikt, kan het emotie en energie opwekken, stemming overbrengen en kun je een verhaal vertellen met je foto's.

Maar bij kleur komt meer kijken dan alleen het kiezen van een mooie outfit of achtergrond. Hoe kun je er harmonie of tegenstellingen mee creëren om een verhaal te vertellen? En hoe helpen cameratechnieken en -instellingen om onderwerpen nauwkeurig vast te leggen? Hier vertellen drie deskundige professionele fotografen ons waarom de kleurkeuze en het verhaal dat je wilt vertellen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

De Britse studioportretfotograaf James Musselwhite gaat vernuftig en gedurfd te werk met kleur en zijn aanpak heeft hem verschillende prijzen opgeleverd. "Ik pak een foto en voeg er kleur aan toe om het oog naar het portret te trekken", zegt hij. "Ik vind het te gek om te zien hoe snel de taal van een portret verandert wanneer ik kleur toevoeg."

Jade Keshia Gordon is een fashion- en beautyfotograaf uit Londen die door haar werk voor make-upmerken wel weet hoe ze levendige tinten moet toevoegen. "Als ik voor huidverzorgingsmerken fotografeer, hebben moodboards vaak dezelfde kleurpaletten: beige, nude en wit", zegt ze. "Ik moedig klanten aan om kleur toe te voegen, omdat dat echt een verschil maakt in de uiteindelijke foto's."

De Portugese bruiloft- en documentairefotograaf Marisa Martins staat bekend om haar gebruik van natuurlijk licht en authentieke, flatterende tinten in haar werk, wat wordt gewaardeerd door haar klanten. "Ik denk altijd na over de kleuren voordat ik de foto maak", zegt ze. "Ik ben ervan overtuigd dat alleen de kleurwetenschap van Canon de verschillende huidtinten van mensen eer aandoet."

Deze professionals vertrouwen op de kleurnauwkeurigheid die is ingebouwd in de camera's en printers van Canon. Hier lees je hoe de kleurwetenschap en technologie van Canon een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontwikkelen van de stijl van elke fotograaf.

Op een traditioneel kleurenwiel kunnen de complementaire kleuren die tegenover elkaar staan, zoals rood en groen, samen worden gebruikt voor energie en impact. De tinten naast elkaar, ook wel analoge kleuren genoemd, hebben juist een dempend, kalmerend effect.

James gebruikt complementaire kleuren wanneer hij het onderwerp wil afsteken tegen de set. "Een model in een grotendeels blauwe outfit zou ik voor een oranje achtergrond zetten. Met oranje gel als rimlicht zou ik vervolgens de onderwerpen proberen te scheiden van de achtergrond", legt hij uit. "We hebben gels met een iets lagere dichtheid die we op ons hoofdlicht kunnen plaatsen om wat kleur toe te voegen aan onze onderwerpen. Ik experimenteer ook continu met overstraling van de achtergrondverlichting om portretten wat dramatischer te maken."

Een analoog schema met veel vergelijkbare kleuren is geschikter om verschillende elementen bij elkaar te brengen zonder onderlinge tegenstellingen te creëren. "Als ik klaar ben, gebruik ik roze en paarse gels om harmonie te creëren met de blauwe outfit. Je hebt best wat vrijheid hier om te experimenteren. Het belangrijkste is dat je ruimte laat om fouten te maken."

De Colour Matrix-technologie van Canon kan de lichtomstandigheden en kleurtemperatuur van een scène analyseren en vervolgens de kleurinstellingen van de camera aanpassen voor een getrouwe weergave. Jade gaat er prat op lichte en donkere huidtinten zo nauwkeurig mogelijk vast te leggen. Ze zegt dat haar Canon EOS R5 dat zo effectief doet, dat ze de witbalans niet eens handmatig hoeft in te stellen. "Ik gebruik voor mijn werk meestal de daglichtinstelling van Canon, maar op een donkere, mistroostige dag in Londen kies ik voor de schaduwinstelling om wat extra warmte toe te voegen", zegt ze. "Ik gebruik soms ook een gouden reflector om de huid een warme gloed te geven en zo de kleur opnieuw opzettelijk aan te passen."

Dankzij de DIGIC-beeldprocessor van Canon kunnen de nieuwste camera's van Canon grote hoeveelheden beeldgegevens op hoge snelheid verwerken om natuurlijke kleuren en gradaties te produceren. James vertrouwt op de tinten en kleurdiepte die zijn systeemcamera vastlegt. "Mijn Canon EOS R6 heeft een heel goed dynamisch bereik, zowel voor RAW- als JPEG-opnamen", zegt hij. "Als ik op pad ben of op locatie werk, kan ik foto's naar mijn telefoon sturen om te delen. Heel handig. En de kleuren zijn altijd helder en levendig."

Picture Styles is al sinds 2004 een functie van Canon EOS-camera's. Het geeft fotografen de mogelijkheid om opgeslagen instellingen voor verzadiging en tinten in een handomdraai op een foto toe te passen. Jade paste eerst deze parameters aan op haar EOS 5D Mark IV en kan nu eenvoudig een kleurprofiel kiezen dat past bij haar visie, zelfs nadat ze is overgestapt op de EOS R5. "Ik gebruik meestal standaard of portret, maar ik heb voor beide stijlen het contrast en de scherpte aangepast zodat ze beter aansluiten op mijn manier van werken", zegt ze.

Met de optie Kleurruimte in het cameramenu kunnen fotografen kiezen tussen sRGB, het beste voor bestanden die je op een scherm bekijkt, en RGB, wat het beste is voor prints omdat printers deze instelling kunnen verwerken. RGB wordt dan omgezet in CMYK om te kunnen printen.

De kleurwetenschap van de camera is belangrijk, maar de functies van de Canon-printers zijn een belangrijk laatste stukje van de puzzel om prachtige prints te produceren. "Ik koppel mijn EOS R6 met mijn Canon PIXMA G650 om foto's voor mezelf te printen en om aan verhalen te werken", zegt Marisa. Ze is pas net begonnen met printen van haar eigen werk, maar ze wil graag soft proofing en kleurbeheer onder de knie krijgen met de Professional Print & Layout-software van Canon, die gratis te gebruiken is met grootformaatprinters voor kunst zoals de Canon imagePROGRAF PRO-1000. "Alleen met Canon komen de foto's echt overeen met wat ik zag", zegt ze.

Kleur in fotografie is uiteindelijk een manier om jezelf te uiten, te experimenteren en mensen een bepaald verhaal te vertellen. En dan is het prettig als je de beste tools hebt om dat te doen.

"De betekenis van kleur is voor iedereen duidelijk", besluit James. "Het is een universele taal om sfeer over te brengen in fotografie en kunst. Het zorgt ervoor dat zoveel mogelijk mensen je werk begrijpen en ervan kunnen genieten."