Een eendaagse shoot met een professionele sporter

Het vastleggen van snel bewegende actie kan een ontmoedigende uitdaging zijn als je net begint met fotografie. Welke camera-instellingen moet je gebruiken? Hoe moet je de lens scherpstellen? Welke technieken zorgen voor haarscherpe resultaten?

Deborah, een jonge fotografe en liefhebster van actiesporten uit Lyon, Frankrijk, was erop gebrand antwoorden te krijgen.

"Ik heb echt moeite met scherpstellen en kadreren", legt ze uit. "Ik wil de juiste technieken leren om mijn onderwerp scherp te krijgen, en hoe ik de perfecte hoek kan kiezen als het gaat om het fotograferen van actie."

Om Deborah te helpen haar vaardigheden op het gebied van actiefotografie snel te ontwikkelen, werd er samengewerkt met Canon Ambassador en mountainbikefotograaf Jean-baptiste Liautard (Jb) aan een shoot vol stunts met de Franse slopestyle mountainbike-atleet Jéremy Berthier.

Jb fotografeert normaal gesproken met een Canon EOS R5, maar om te bewijzen dat je geen professionele uitrusting nodig hebt om professioneel ogende foto's te maken, kreeg het duo een Canon EOS RP en een Canon RF 35mm F1.8 Macro IS STM-lens om mee te werken.

Ontdek hoe Deborah de uitdagingen aanpakte en lees Jb's belangrijkste tips voor het maken van actiefoto's.

"Als je camera geen heel hoge continue opnamesnelheid heeft, moet je de ontspanknop op precies het juiste moment indrukken", zegt Jb. "Als je iets van de sport weet, komt dat heel goed van pas. Bespreek met de rijder welke truc ze gaan doen, hoe hoog ze zullen gaan en vanuit welke hoek ze denken dat de actie er goed uit zal zien."

Deborah is het daarmee eens: "Jb legde uit hoe belangrijk het is om te communiceren met de mensen met wie we samenwerken, zodat we elkaar onze verwachtingen kunnen vertellen. Mijn grootste uitdaging was om met de snelheid van mijn onderwerp om te gaan. Dat heb ik opgelost door Jeremy's oefenrondjes te analyseren, zodat ik het juiste moment kon bepalen om bij de volgende poging de ontspanknop in te drukken.

Vergeet niet om ook de technologie van je camera in je voordeel te gebruiken. Door een goede communicatie met je onderwerp te combineren met de snelste instelling van je camera voor continue opnames, maak je meer kans om het moment vast te leggen waarop alle elementen samenkomen in een prachtige actiefoto. "De flexibiliteit hebben om een reeks opnamen te maken die je met de atleet kunt delen om zo het beste beeld te kiezen is echt belangrijk, omdat de positie en de actie van beide kanten van de camera als perfect moeten worden beschouwd", legt Jb uit.

Hoewel je het weer niet in de hand hebt, moet je je best doen om geen enkel ander aspect van je fotoshoot aan het toeval over te laten, zegt Jb. "Probeer problemen voor te zijn en controleer zoveel mogelijk dingen. Zo had het bijvoorbeeld flink geregend in de dagen voor deze shoot, waardoor de afzet bij een van de schansen veel te zacht was. Om dit te omzeilen, hebben we een gat gemaakt aan de rand van de schans en binnenin een vuur aangestoken, zodat de aarde in de loop van een paar uur zou opdrogen."

Eén aspect van een actiesportreportage dat relatief goed te controleren is, is de kledingkeuze van de rijder. "Probeer kleuren te krijgen die harmonieus werken of juist contrast geven. Als je bijvoorbeeld een groene achtergrond hebt, kun je voor rode of witte kleding gaan om de rijder echt te laten opvallen."

Het kiezen van een geschikte sluitertijd was essentieel bij deze shoot. "Mountainbiken is waarschijnlijk een van de snelste sporten die je kunt fotograferen", zegt Jb. "De wielen draaien zo snel dat het moeilijk is de spaken scherp op beeld te krijgen bij sluitertijden langer dan 1/800 sec. Als je genoeg licht hebt, zou ik 1/1000 sec als minimum aanraden."

Het instellen van zo'n korte sluitertijd kan een probleem zijn als er minder licht is, maar met een 'snelle' lens met een groot maximaal diafragma, zoals de Canon RF 35mm F1.8 Macro IS STM, heb je meer mogelijkheden. "Je moet misschien wel wat flexibel zijn met het diafragma en de ISO om een goede belichting te krijgen bij een korte sluitertijd", legt Jb uit. "Soms wil je in een situatie met weinig licht niet met een maximaal diafragma fotograferen, omdat je de voorgrond wat minder wazig wilt hebben. In dat geval kun je de actie nog steeds vastleggen door de ISO hoger te zetten."

Desondanks raadt Jb aan de ISO zo laag mogelijk te houden om de beste beeldkwaliteit te bereiken, dus begon Deborah bij ISO 100. "Daarna koos ik een korte sluitertijd", vertelt ze. "En ik heb het diafragma en de ISO aangepast om de belichting te krijgen die ik wilde."

Een snel bewegende atleet scherp op beeld krijgen is een van de grootste uitdagingen bij sportfotografie. Jb adviseert dat, hoewel een camera met snelle autofocus vaak van onschatbare waarde is voor het vastleggen van actie, het overschakelen op handmatige scherpstelling je consistente resultaten kan opleveren wanneer je te maken krijgt met een voorspelbare en herhaalbare truc.

"Als je de sport kent en precies weet waar de rijder zich op het hoogste punt van de truc gaat bevinden, dan kun je de lens handmatig vooraf op dat punt scherpstellen", zegt hij. "Om het gemakkelijker te maken, vraag je ze om in positie te gaan staan, onder de plek waar de truc zou zijn, en dan vergroot je het Live View-beeld met 10x, zodat je nauwkeurig op hen kunt scherpstellen." De brandpuntsafstand van de actie tot de lens zou niet moeten veranderen als de camera in dezelfde hoek blijft staan, en zou dus geen invloed moeten hebben op de scherpstelling. Als de camera echter naar boven is gekanteld, verandert de scherpstelafstand en wordt er niet meer scherpgesteld als de scherptediepte ondiep genoeg is.

"Als de actie onvoorspelbaar is, zoals bij bergaf mountainbiken, dan zou ik zeker gebruik maken van Servo-autofocus."

Deborah zegt dat het verschillende pogingen kostte om ervoor te zorgen dat haar foto's scherp waren, omdat ze niet gewend was aan deze techniek. "Vóór de actie stelde ik de autofocus in op een object dat zich op dezelfde afstand bevond als ik verwachtte dat Jéremy zich ter hoogte van een truc zou bevinden, daarna schakelde ik de lens over op handmatige scherpstelling zodat hij niet van positie zou veranderen", legt ze uit.

Jb leerde Deborah hoe belangrijk het is om zelf na te denken als dingen niet lopen zoals gepland. "Ik vertelde haar dat ik graag voorgronddetails zoals takken en bladeren in mijn foto's heb, omdat ze diepte en een ruimtelijke uitstraling geven", zegt hij. "Er was wat gras waar ik doorheen wilde fotograferen, maar het was vrij laag en een hek voor de schansen zou de foto vanuit de lage hoek hebben geblokkeerd. Om dit te omzeilen, trokken we wat gras uit de grond en hielden dat voor de lens."

Voor Deborah was dat een nieuwe techniek. "Gras of bomen gebruiken om details te verbergen die ik niet op mijn foto wilde, of om een betere compositie te creëren, lag zo voor de hand, maar was niet iets wat ik eerder had geprobeerd", legt ze uit. "Jb zei me niet te aarzelen om alle plekken te verkennen om de perfecte hoek te vinden – en om later niet vals te spelen met bewerken, maar om de omgeving te gebruiken en die aan te passen zoveel als je nodig hebt voordat je de foto neemt."

Deborah sloot de shoot tevreden af met enkele fantastische actiefoto's – en hopelijk helpt Jb's advies je ook met je eigen actiefoto's.

Til je actiefotografie naar een hoger niveau met deze geavanceerdere technieken van Jb*.

*Alleen beschikbaar in geselecteerde talen.



Geschreven door Marcus Hawkins