Powerzoom versus handmatige zoom

Gemotoriseerde zoomobjectieven zijn een bekende functie op videocamera's en compactcamera's van Canon, zoals die uit de Canon XF-, XA-, Legria- en PowerShot-serie. Ze bieden een soepele en consistente zoomregeling en zijn ideaal voor langere shoots waarbij veelvuldig moet worden gezoomd bij een groot aantal brandpuntsafstanden.

Verwisselbare powerzoomobjectieven zijn wat minder gebruikelijk. Fotografen die nooit video's maken, staan waarschijnlijk niet te springen om de precisie van een handmatig zoomobjectief te vervangen voor het gemak van een powerzoomobjectief. Voor filmmakers – vooral als ze werken in snelle omgevingen, zoals documentaire, nieuws en sport – kan een powerzoomobjectief echter een groot voordeel zijn.

Maar er is nog een andere optie: powerzoomadapters, zoals de Power Zoom-adapter PZ-E2, die gemotoriseerde zoomregeling toevoegen aan compatibele handmatige zoomobjectieven. Deze accessoires bieden contentcreators die zowel video's als foto's maken het beste van twee werelden.

Maar wat zijn precies de voordelen van een powerzoom ten opzichte van een handmatige zoom? En voor welke opnamesituaties is elk type zoomregeling geschikt?

Een powerzoomobjectief is een servo- of gemotoriseerd zoomobjectief met een vloeiende en stabiele zoomsnelheid. In tegenstelling tot een handmatig zoomobjectief, waarbij je aan een fysieke ring op de tubus van het objectief draait of aan een gedeelte van het objectief trekt of duwt om de brandpuntsafstand mechanisch te verlengen of te verkorten, activeer je een powerzoom elektronisch met een druk op een knop of met een zoomtuimelschakelaar. Met de bedieningselementen op de camera of op een servo-eenheid die aan een objectief is bevestigd, kun je de zoom met je vingertoppen bedienen en moeiteloos schakelen tussen een groothoek- en telefotobeeldhoek.

Powerzoomobjectieven zijn met name handig bij het maken van video's. De soepele overgang van in- naar uitzoomen tijdens het opnemen, vermindert de kans op trillingen in de opnamen. Het in- en uitzoomen kan heel soepel worden gestart en gestopt, terwijl de consistente zoomsnelheid professionele resultaten oplevert die minder schokkerig zijn.

Een belangrijk voordeel van een powerzoomobjectief vergeleken met een mechanisch zoomobjectief is dat de powerzooms op afstand kunnen worden bediend met behulp van hardware- of softwarecontrollers. Hierdoor zijn ze ideaal voor filmmakers in situaties waarbij snelle, gemakkelijke aanpassingen moeten kunnen worden gemaakt, zoals live evenementen en documentaires waarbij toegang tot de camera beperkt kan zijn en opnamen snel opnieuw moeten worden gekadreerd.

Bij sommige powerzooms kunnen zoomsnelheden vooraf worden ingesteld en zoomsequenties worden voorgeprogrammeerd voor nog meer veelzijdigheid. Op de Canon CR-N500 en CR-N700 PTZ-camera's (pannen, tilten en zoomen) kunnen bijvoorbeeld voorafgaand aan een shoot zoominstellingen worden opgegeven, die dan tijdens het opnemen kunnen worden opgeroepen. Deze PTZ-camera's zijn ook compatibel met de Auto Loop-app RA-A001, waarmee herhaalde pan-, tilt- en zoombewegingen kunnen worden geprogrammeerd en uitgevoerd zonder tussenkomst van een operator.

Met externe powerzoomadapters zoals de Canon Power Zoom-adapter PZ-E2 krijgen filmmakers nog meer flexibiliteit. De Power Zoom-adapter PZ-E2 is een aanvulling op het hybride Canon RF 24-105mm F2.8L IS USM Z-objectief. Met deze adapter kunnen creatieve professionals die regelmatig foto's en video's maken met dit objectief, in een handomdraai schakelen tussen handmatige zoom voor foto's en powerzoom voor video's.

De Power Zoom-adapter PZ-E2 is ontwikkeld voor de vereisten van videoproductie en voegt ENG-bediening en -controle toe aan een handmatig zoomobjectief uit de L-serie. Voor nog meer gemak wordt de adapter gevoed door de camera en is deze voorzien van een keuzewiel met verschillende snelheden waarmee de zoomsnelheid voor een opname kan worden geoptimaliseerd.

De Power Zoom-adapter PZ-E2B heeft een 20-pins connector waarmee compatibele broadcast-accessoires voor scherpstellen en zoomen op afstand – zoals de Digital Servo Zoom Demand ZSD-300D en de Digital Focus Servo Demand FPD-400D of de Canon Zoom Servo Grip ZSG-C10 – kunnen worden bevestigd met behulp van een camera-rig en een kabel. De ZSG-C10 werd in eerste instantie ontwikkeld voor de Compact Cine-Servo-objectieven van Canon. Het is een comfortabele en ergonomische oplossing voor zoomregeling via een grote tuimelschakelaar, en met knoppen voor opname starten/stoppen en one-shot autofocus.

De Power Zoom-adapter PZ-E2 en PZ-E2B beschikken beide over een USB-C-poort waarmee een externe voedingsbron kan worden aangesloten voor een langere gebruiksduur. Deze kan ook worden gebruikt om de snelle modus te activeren op ondersteunde camera's met een accu met minder vermogen om de maximale zoomsnelheid te verhogen.

Dankzij de optie om over te schakelen van handmatige zoom naar powerzoom kan de RF 24-105mm F2.8L IS USM Z worden afgestemd op verschillende opnamestijlen. Zonder de powerzoom kunnen filmmakers de kleinste en lichtste configuratie voor mobiele opnamen samenstellen. Dit kan ook de favoriete optie voor fotografen zijn, omdat voor het maken van foto's geen servo-zoomfunctie nodig is.

Met de Power Zoom-adapter PZ-E2 of de PZ-E2B op de camera, verandert de RF 24-105mm F2.8L IS USM Z in een licht powerzoomobjectief dat geschikt is voor vrijwel alle veelgebruikte brandpuntsafstanden voor video's. Dankzij de servo-zoomregeling, in combinatie met het heldere maximale diafragma en snelle scherpstelling, is het een flexibele optie voor run-and-gun-filmen vanuit de hand. Het vermogen van de Power Zoom-adapter voor de output van metagegevens van het objectief maakt bovendien verdere integratie met virtuele-productieworkflows mogelijk.

Daarnaast kan de zoomfunctie worden toegewezen aan de camerabediening wanneer de Power Zoom-adapter PZ-E2 wordt gebruikt met de Canon EOS C70, EOS R5 C en EOS R5.

Met de Power Zoom-adapter PZ-E2 en PZ-E2B kan de RF 24-105mm F2.8L IS USM Z ook op afstand worden bediend, in een set-up met één camera of meerdere camera's.

Bij gebruik voor bediening op afstand van één camera, kunnen de zoom en scherpstelling, en andere camera-instellingen, worden aangepast via een Wi-Fi-verbinding met behulp van de Browser Remote-functie van compatibele camera's, of de Canon EOS Utility-software voor computers, of de mobiele Canon Camera Connect-app en Multi-Camera Control app.

De Power Zoom-adapters PZ-E2 en PZ-E2B kunnen ook worden bediend als onderdeel van een professionele IP-studioset-up met meerdere camera's met behulp van een professionele hardwarecontroller, zoals de Canon RC-IP100 of RC-IP1000. Voor deze functie moet het powerzoomobjectief worden bevestigd op een compatibele camera die Canon's XC-protocol ondersteunt, bijvoorbeeld de Canon EOS C70.

Een van de voordelen van een Canon Power Zoom-adapter ten opzichte van een powerzoomobjectief waarin de functie is geïntegreerd, is dat het objectief heel gemakkelijk weer op volledig handmatige zoom kan worden gezet.

Een handmatige zoom biedt de fijne, handmatige controle die vaak nodig is voor snelle en stille kadrering bij het fotograferen. Dit is met name een belangrijke overweging bij wildlife-, bruiloft- en spontane straatfotografie, om maar een paar voorbeelden te noemen.

Wanneer het aankomt op precieze, gedetailleerde aanpassingen van de zoominstelling, kan handmatige zoom een betere optie zijn. Bij macro- en architectuurfotografie kunnen kleine veranderingen in de brandpuntsafstand bijvoorbeeld van grote invloed zijn op de compositie. Subtiele veranderingen in de kadrering zijn zo gemaakt door zacht met een vingertop tegen de zoomring te duwen.

Als je een filmmaker bent die alleen werkt en tijdens het filmen nauwelijks in- of uitzoomt, werk je waarschijnlijk liever met handmatige zoomobjectieven omdat die lichter zijn dan een powerzoomobjectief en geen aanvullende voeding nodig hebben.

Maar schrijf een in-shot zoom niet af. Bij filmproducties kan in- en uitzoomen worden gebruikt om een verhaal te vertellen. Of je nu langzaam wilt inzoomen op een personage in een scène of een harder crash zoom-effect wilt gebruiken, met de vloeiendheid van een powerzoomobjectief zal die beweging er beheerster uitzien dan met een handmatig zoomobjectief. Als de Power Zoom-adapter PZ-E2 wordt bevestigd op de RF 24-105mm F2.8L IS USM Z en wordt gebruikt met een giek, dan kan de operator de powerzoom op afstand aanpassen, of dat nu is voor een in-shot zoombeweging of om de scène tussen twee opnamen in opnieuw te kadreren.

De Power Zoom-adapter PZ-E2 en PZ-E2B zijn niet de eerste Canon Power Zoom-adapters op de markt. De Canon Power Zoom-adapter PZ-E1 werd in 2016 geïntroduceerd, samen met het EF-S 18-135mm f/3.5-5.6 IS USM-objectief. Dit accessoire kan aan de onderkant van het objectief worden bevestigd en biedt 10 gemotoriseerde zoomsnelheden. Net als met de Power Zoom-adapter PZ-E2, kan hiermee het in- en uitzoomen worden uitgevoerd via Wi-Fi met behulp van de Canon Camera Connect-app.

Deze compacte en draagbare Power Zoom-adapters voegen servo-zoomfunctionaliteit toe aan compatibele objectieven die van oorsprong handmatig moesten worden bediend. Hiermee vergroten ze de toepassingsmogelijkheden en bieden ze een mate van professionele controle die ideaal is voor het maken van nieuws- en documentairefilms.

Waarom dan niet gewoon kiezen voor een objectief met geïntegreerde powerzoomtechnologie? Een objectief met geïntegreerde servo-zoomfunctionaliteit, waarvoor dus geen adapter nodig is, kan per slot van rekening een meer gestroomlijnde en betaalbare oplossing zijn.

Als je vooral video-opnamen maakt, dan is een Canon Compact Cine Servo-objectief zoals de Canon CN-E18-80mm T4.4 L IS KAS S (in combinatie met een compatibele speciale Cinema EOS-videocamera) inderdaad een logische keuze. Dit Canon-powerzoomobjectief, met 4,4x optische zoom, servo-zoom- en servo-scherpstelregeling, en een gewicht van slechts 1,2 kg (geschikt voor drones), biedt de meest gebruikte brandpuntsafstanden in een compacte body. Het is bovendien compatibel met de optionele, afneembare Canon ZSG-C10-servogrip, die op de tubus kan worden bevestigd zodat de zoom gemakkelijk kan worden bediend wanneer met de camera op de schouder wordt gefilmd voor nieuwsreportages of bij live-evenementen, of los vanuit de hand.

Een mogelijk nadeel van All-in-One powerzoomobjectieven is dat ze meestal een maximaal diafragma hebben dat kleiner is dan dat van vergelijkbare handmatige zoomobjectieven of van objectieven die ondersteuning bieden voor een externe powerzoom. Daardoor kan het lastiger zijn om ze te gebruiken bij weinig licht of in situaties waarvoor een zeer geringe scherptediepte nodig is.

Voor hybride professionals biedt de combinatie van de Canon Power Zoom-adapter PZ-E2 en de RF 24-105mm F2.8L IS USM Z op een systeemcamera misschien wel meer praktische voordelen. Ze kunnen hiermee het objectief desgewenst optimaliseren voor het maken van video-opnamen of foto's, en nog steeds profiteren van de voordelen van elk type zoomregeling.